In het voormalige industrie- en handelsgebied Leutschenbach in de wijk Oerlikon in Zürich werden drie woontorens "WolkenWerk" volgens de Minergie-norm opgetrokken die door experts alom werden geprezen. De planners hechtten veel waarden aan verschillende types plattegronden en hun verhouding tot de buitenruimte. Als zonwering en vormgevende elementen werden op balkons en loggia's zonneschermen van WAREMA in verschillende kleuren en stoffen gebruikt.

Weg van het voormalige industriële en commerciële gebied, naar een levendige woon- en werkwijk die voldoet aan de eisen van de wereld van vandaag: Herinnerend aan het industriële verleden van de wijk in het noorden van Zürich, ontwierpen de planners de gevelzijden van de gebouwsokkels van de drie woontorens als een structuur van beton met invulpanelen van klinkermetselwerk. WolkenWerk, een gemeenschappelijk project van de twee planningsbureaus Staufer & Hasler Architekten en von Ballmoos Partner Architekten, werd in 2020 opgeleverd en geleidelijk aan overgedragen aan de bewoners en gebruikers. De bouw van een vierde flatgebouw, de zogenaamde beurstoren, zal waarschijnlijk in 2024 zijn afgesloten.

Het complex omvat 314 koopwoningen, alle met een andere grootte en typologie. Zo zijn er op rijtjeshuizen lijkende wooneenheden in de sokkelgebouwen, eengezinswoningen in het onderste deel van de flatgebouwen en ook maisonnette-woningen in de bovenverdiepingen. Daarnaast herbergen de sokkels bedrijfsoppervlakken met werkplaatsen, ateliers, bars en winkels. Een ander belangrijk component van de nieuwbouwwijk aan de Leutschenbach is de "Binnentuin" - een vlechtwerk van openbare groenzones in de diepte van de wijk. Deze grijpt in de stegen tussen de blokken. Hoofdkenmerken zijn de rijke en veelzijdige, klimaatbestendige beplanting en niet rechtlijnige wegen en een verschillend gebruik van bodembedekkingen. Daarmee gaf de verantwoordelijke architect Martina Voser verschillende zones en zichtassen vorm.

Aan de woontorens wisselen open vlakken - hoekbalkons, loggia's - zich binnen het raster af met ramen en betegelde, donkere baksteenvullingen. Daarbij voegt zich het individuele spel van gekleurde zonneschermen. Naast de ordenende betonstructuur zijn deze het uiterlijke kenmerk dat het meeste opvalt. Rond 1300 gele en rode WAREMA voorbouw-kozijn-screens met niet brandbaar WAREMA SecuTex-weefsel A2 beschermen de wooneenheden in de torens tegen oververhitting. Zo zorgt de zonwering het hele jaar voor de thermische behaaglijkheid van de gebruikers en helpt 's zomers de opwarming door zoninstraling te verhinderen en 's winters om de warmte binnen te houden. Voor de meer dan 700 WAREMA kozijn-screens in de sokkel werd gekozen voor de stof Sattler Twilight. Daarnaast planden de architecten in de sokkel en voor de loggia's van de torenverdiepingen ca. 300 knikarmschermen met deze stof in. Ook de toekomstige beurstoren zal worden uitgerust met WAREMA screens en de stoffen Twilight en SecuTex.

Veiligheid zelfs bij sterke wind wordt bij de kozijn-screens gegarandeerd door de easyZIP-technologie. De stof van het doek loopt naadloos en rustig via een aan de zijkant aangebrachte ritssluiting in een geleiderail. Grote, aan de wind blootgestelde oppervlakken kunnen dankzij de hoge windstabiliteit functioneel en zonder zijdelingse lichtspleet betrouwbaar worden beschaduwd.

Met de wereldwijde standaard voor huis- en gebouwen-automatisering KNX kunnen verschillende functies in een gebouw comfortabel worden gekoppeld en geregeld - zowel centraal via een bedieningselement als automatisch door middel van intelligente sensoren. Bij het WolkenWerk vindt de besturing van alle zonweringselementen plaats via deze standaard. Daarbij is een autarke zonweringsbesturing gerealiseerd. Deze zorgt afhankelijk van de zoninstraling, automatisch voor schaduw door de screens. Bij vorst of hoge windsnelheden wordt de zonwering daarentegen in een veilige positie bewogen. Op elk van de drie torenflats is daarvoor een KNX Weerstation geïnstalleerd. Een reden waarom de planners voor KNX hebben gekozen, was het feit dat er bij de flatgebouwen vele windzones zijn en ca. 60 hiervoor benodigde gevelwindsensoren niet kunnen worden beheerd met conventionele systemen.

De toepassing van het WAREMA SecuTex-weefsel A2 op het WolkenWerk brengt functie en vormgeving in harmonie. Naast het gebruik als buitenzonwering kan de conform DIN 4102-1 en conform VKF 6q.3/RF1 als niet brandbaar gecertificeerde stof ook binnen worden gebruikt in de vorm van rolgordijnen die beschermen tegen verblinding. Want het weefsel bestaat uit een met silicone gecoat glasvezelweefsel zonder toevoeging van giftige of gevaarlijke chemicaliën. Zo kunnen er in geval van brand geen giftige stoffen ontstaan en ontstaat er slechts een minimale rookontwikkeling. In tegenstelling tot andere stoffen zonweringen wordt het WAREMA SecuTex-weefsel A2 daardoor geen extra brandversneller en voorkomt bovendien levensbedreigende rookgasvergiftigingen.

  • Object: Woontorens WolkenWerk
  • Locatie:Zürich-Leutschenbach, Zwitserland
  • Opdrachtgever: Leutschenbach AG, Schwyz, Zwitserland
  • Planning/architectuur:
    • Staufer & Hasler Architekten, Frauenfeld, Zwitserland
    • von Ballmoos Partner Architekten, Zürich, Zwitserland
    • Ghisleni Partner AG, Zürich, Zwitserland (Bouwmanagement GU-Submission)
  • Landschapsplanning: Mavo Landschaften, Zürich, Zwitserland
  • Uitvoering: Implenia AG, Opfikon, Zwitserland
  • Oplevering: 2020

Onze softwaretool ondersteunt je bij het plannen van het geschikte zonweringsysteem. De interactieve, webgebaseerde tool biedt korte beschrijvingen, toepassingsvoorbeelden en een schat aan aanvullende informatie om je te helpen het juiste systeem te selecteren. Bovendien bevat het een CAD-configurator waarmee je zelfstandig doorsneden en aanzichten kunt genereren en aanpassen aan de bouwkundige omstandigheden.